Maeblogt

Nieuwe vrienden voor Mustafa

In Dieren overwegen de winkeliers hangjongeren van het Callunaplein te weren door ze onophoudelijk te bestoken met klassieke muziek. Een journalist van de Gelderlander toog naar Dieren met het Weihnachtsoratorium van Bach, pianomuziek van  Debussy, het vioolconcert in D majeur van Tsjaikovski en koormuziek van Arvo Pärt om proefondervindelijk vast te stellen of het werkt. Dat deed het. Zelfs de hangouderen vonden het klassieke repertoire niet te pruimen. Chantal en Nathalie werden opslag depressief van de muziek van Pärt, ongeschikt voor het shoppen ook. Eerder al, tijdens het proefdraaien van de winkeliers, waren mensen de elektronicawinkel van Jan Hettelaar binnengelopen om te vragen of er iemand overleden was. Uiteindelijk bleek alleen hangjongere Mustafa gematigd positief. De pianomuziek van Debussy vond hij ‘wel een lekker nummertje’ en hij kon het werk van de mij onbekende Arvo Pärt wel enigszins waarderen. 

Mustafa had direct mijn interesse gewekt in de Estse componist. Ik ging langs bij Muziekhandel Bergmann in Arnhem om Pärt te luisteren. De zaak was, op het personeel na, uitgestorven. Ik begon mij nu toch echt zorgen te maken over de klassieke muziek. Van Arvo Pärt stond een flinke rij. Ik koos het Te Deum. De medewerker die het voor me opzette, kwam over als een groot kenner van de klassieke muziek. Ik hoopte met Pärt een goede indruk achter te laten. Aan de muur hing reclame van de pianist Lang Lang. Hij was wild gekapt en gekleed als een popster. Ik las: 'Grootmeester Lang Lang nadert perfectie.’ Ondertussen zette het koor het Te Deum in.

Na afloop vroeg ik de muziekkenner of we ons om de klassieke muziek zorgen moesten maken. Hij zei dat er nog weinig winkels met een ruim aanbod over waren. Zijn klanten kwamen zelfs uit Groningen. Ik vroeg of hij ook klanten had in Dieren. Dat had hij. Het stemde mij tevreden. Mustafa staat er niet alleen voor.

(Column Gelderlander 27/3/2010)

Stress

Mijn werkdruk steeg tot ongekende hoogte. Zo voelde het althans. Het kwam door de belasting. De belastingaangifte doet mij denken aan het afleggen van een tentamen boekhouden waarbij de examinator het halen van een onvoldoende financieel op je verhaalt. Een aantal jaren geleden heb ik professionele hulp gezocht bij een belastingadviseur. Vorige week ging ik bij hem langs. Hij houdt kantoor in een villa in Oosterbeek. Dat sterkt mijn vertrouwen in zijn expertise. Ik deed mijn best professioneel op hem over te komen, maar het hem uit een stapel papieren laten selecteren van de belangrijke documenten droeg daar niet aan bij. De aangifte stelde uiteindelijk niet veel voor. Ik had het geestelijk nogal zwaar gemaakt.

Opgelucht fietste ik naar huis. Met mijn werkdruk ging het de goede kant op. Ik nam de tijd om eens rond te kijken. Van de villa’s in Oosterbeek probeerde ik de namen te onthouden. Die doen het goed in een roman, bijvoorbeeld als het ouderlijke huis waar de hoofdpersoon zijn jeugd doorbracht. Mocht ik de indruk wekken dat ik aan een roman werk, dat moet ik u teleurstellen. U moet zich niet vergissen in de hoeveelheid werk die dat met zich meebrengt.

Op het Roermondsplein kwam ik Lenie tegen die het straatvuil aan het opruimen was. Eerder schreef ik dat de spelers van Vitesse een voorbeeld aan haar ongekende werkethos mochten nemen. Gezien de stand op de ranglijst lijkt dat pleidooi volledig langs ze te zijn heengegaan. Lenie vertelde me wat ze die week nog te doen had. Het begon mij zowat te duizelen. Ik dacht ineens aan mijn eigen werkethos. Die was hard op weg zijn glans te verliezen. Er moest geschreven worden. Ik fietste naar Dudok en zette mij aan een tafeltje. Ik bestelde een kopje koffie en een wortel-notentaart. Ondertussen schreef ik een column. A. te A. belde mij. ‘Druk?’ ‘Ja, heel erg.’

(Column Gelderlander 20/3/2010)

Heldendood

Donderdag beleefde ik een hoogtepunt. Aan de ontbijttafel kreeg ik een historische sensatie. Mensen die zich bovenmatig in het verleden interesseren zullen het herkennen. Het gevoel uit het hier en nu te treden en je voor een moment één te voelen met het verleden. Zoals in museum Bronbeek waar ik oog in oog stond met een Chinese haarvlecht en mij één van de mariniers waande, die tijdens een nachtelijke sloepentocht door de Indische wateren, stuitte op de Chinezen van Singkawang, waarvan er een, de drager van de staart, in het daaropvolgende gevecht sneuvelde.

Voor een historische sensatie hoef je geen lsd te slikken. Het geestverruimende middel bestaat uit een uit het verleden overgeleverd object. De bewuste donderdagochtend ging het om de poster van de Vliegweek Arnhem in 1910 die in de voor mij opengeslagen krant stond afgedrukt. ’28-29-30-31 augustus. Landgoed Warnsborn. Clément van Maasdijk. Entree: eerste rang 1 gld, tweede rang 50 cts.’ Het verleden had mij direct te pakken. In gedachten liep ik de deur uit, spande het paard voor de  wagen (ik woonde in Zuid in een boerderij) en vetrok naar de stad (over de schipbrug) om bij de sigarenboer mijn entreebewijs voor de Vliegweek zeker te stellen (daarna nog even door de stad slenteren en dametjes kijken in Sonsbeek). Ik ontwaakte uit de trip toen E. om een bord pap vroeg.

Clément van Maasdijk was luchtvaartpionier. Dat valt in de categorie zeeheld en ontdekkingsreiziger. Hij stapte in een van doeken en houten latten getimmerd vliegtuig. Dat zie je niemand meer doen tegenwoordig. Wij hechten teveel aan het leven. Ons huis, de auto, het werk. Trivialiteiten voor wie er van droomt te kunnen vliegen. Overigens moest Van Maasdijk het vliegen bekopen met de dood. Hij gaf de avond voor aanvang van de Vliegweek een korte demonstratie aan zijn verloofde. Ze stond er bij toen hij neerstortte op de Warnsbornse heide.

(Column Gelderlander 13/3/2010)

Woedend

(Column Gelderlander 6/3/2010)

Woensdag toog ik reeds om negen uur richting het stemlokaal. Ik had wat goed te maken. De Europese verkiezingen waren op een persoonlijk fiasco uitgelopen. Mijn stempas was verdwenen. Het had even geduurd voordat ik daar overheen was. Tijden lang boog ik schuldbewust mijn hoofd zodra iemand over het Europees parlement begon. Dit keer had ik de stempas goed opgeborgen. Desondanks betrad ik enigszins nerveus het stemlokaal. De gepensioneerde heren daar keken streng. Hun tafel was op imponerende wijze geordend. Nadat ik mijn stempas overhandigde, begonnen zij direct in lijsten te bladeren om te zien of alles klopte. Gelukkig klopte het. In het stemhokje was ik snel klaar maar ik rekte de boel nog een beetje op om niet de indruk te wekken dat ik mij er snel vanaf maakte. Met een plechtig gebaar liet ik het stembiljet in de bus vallen. De heren knikten ter goedkeuring.

De volgende ochtend sloeg ik de krant open om te zien wat mijn stem te weeg had gebracht. ‘Bijna alleen maar winnaars in stadhuis’, las ik. Goed, de PvdA was dan bijna gehalveerd, lijsttrekker Hoeffnagel leek de nederlaag sportief op te vatten. Zijn partij had tenminste niet gemarchandeerd met de haven. Troostende woorden waren er van SP-leider Elfrink. Hij had respect voor de duidelijkheid van de PvdA. Daarna zei hij: ‘We zullen moeten gaan praten.’ Ik pakte mijn zakdoek erbij om mijn tranen te stelpen. Aan de jarenlange vete tussen de SP en PvdA leek een einde te komen.

Later besefte ik dat al dat gepraat natuurlijk niet wil zeggen dat ze hun onenigheid bijleggen. Beide heren komen onverzettelijk op mij over. Ook maakte de krant alweer melding van een nieuw conflict. Van Gastel van de VVD was woedend op Kreeft van de PvdA. Ik bladerde door naar het weerbericht. Sneeuw luidde de voorspelling. Vooralsnog lijkt alles bij het oude te blijven.

Kom op

(Column Gelderlander 27/2/2010)

E. zei dat ik op moest schieten want anders zou juffie Wil van de peuterspeelzaal verdrietig worden. Ik fietste extra hard om op tijd te komen. Later dacht ik na over dat verdrietig worden van juffie Wil en wel in het bijzonder over het feit dat zij verdrietig wordt en niet boos. Wat schieten wij in zijn algemeenheid eigenlijk op met boos worden? Op de John Frostbrug kwam ik erachter. Bij het smalle deel van het fietspad, aan de zuidkant, fietste een jongen mij tegemoet, tegen het verkeer in. Tegelijkertijd kwam er achter mij een man op een scooter aanrijden. De man op de scooter weigerde af te remmen en reed de jongen zowat van het fietspad af, de drukke rijbaan op. Boosheid had fataal kunnen aflopen. Was de man op de scooter niet boos maar verdrietig geworden, dan had de jongen op de fiets wel twee keer nagedacht voordat hij nog eens tegen het verkeer in de brug over zou gaan. Net zoals ik extra hard fietste vanwege het op handen zijnde verdriet van juffie Wil.

Later zat ik met E. in de bus. De mensen keken boos. Kom op, dacht ik, hebben jullie dan geen oog voor het schitterende weer? Goed het regende, maar was in de zachte temperatuur de lente al niet voelbaar? Hoe dan ook, E. en ik zagen in de regen geen aanleiding om boos voor ons uit te staren.

Toen we de bus uit waren en aan Musis voorbij liepen, was er alweer iemand boos. Een jongen schreeuwde het k-woord in zijn telefoon. Het k-woord stemt mij dan weer verdrietig. Ik denk aan alle vrienden en familieleden die er aan gestorven zijn. Zoals mijn oom Rob. Toen we weer in de bus zaten, zat er iemand tegenover ons die erg op hem leek. Hij lachte vrolijk naar E. Zo kan het dus ook, dacht ik toen.

Meisjes

(Column Gelderlander 20/2/2010)

Essent gaat Arnhem verlaten. Het bedrijf laat de stad in vertwijfeling achter, las ik in de krant. De gemeente vraagt zich hardop af of ze nog wel aantrekkelijk genoeg is. Het deed mij terugdenken aan de middelbare school. De meisjes vielen altijd voor stoere gasten met brommers. Reden die gasten een dag later weer met een ander achterop, dan dachten de meisjes dat het aan hen lag. Maar het lag natuurlijk aan die stoere gasten. Zij gaan vaste relaties uit de weg. Net als grote bedrijven. Neem de AKZO. Loopt inmiddels hand in hand met Amsterdam.

Gelukkig zijn er ook bedrijven die Arnhem wel trouw blijven. Burger’s Zoo bijvoorbeeld. Mijn vader ging er heen toen hij klein was. Ik ging er heen toen ik klein was. En E. gaat er heen nu ze klein is. Ik herinner mij dat je met de auto door het safaripark kon rijden. Mijn favorieten waren de bavianen op de apenrots. E. houdt meer van de Bush. Ze haalt er natte voeten als zij er door de kreken stapt. Lopende door de Zoo komen we directeur Van Hooff vaak tegen. Als hij een snoeppapiertje op de grond ziet, raapt hij het op. Dat zie ik de CEO van Essent nog niet doen.

Wie Arnhem ook trouw blijven, dat zijn de kleine winkeliers. Laten zij nu juist last hebben van die grote bedrijven waar de gemeente voortdurend mee flirt. Ze worden weggedrukt door de grote winkelketens, met hun stuntprijzen en ruime openingstijden. En kijk wat het ons brengt. Alle winkelstraten in Nederland zien er hetzelfde uit.

Neen. Van die grote bedrijven worden we in Arnhem niet gelukkig. Wel van slager De Heus. Hij gaf mij laatst een biefstuk mee. Voor mijn vrouw, om aan te sterken. Ze was de dag ervoor bevallen van een dochter. Nu heb ik drie Arnhemse meisjes thuis. En dat zonder brommer.

Niks aan de hand

(Column Gelderlander 13/2/2010)

Als ik een fout maak, heb ik altijd de neiging om net te doen alsof ik hem niet gemaakt heb. Zo fietste ik laatst in de sneeuw te hard door de bocht. Ik ging onderuit. Snel klopte ik mijn broek af en sprong weer op de fiets. Omstanders zouden denken dat het iemand anders was geweest. Zij wisten natuurlijk beter. Zij hadden mij immers zien vallen.

Wie deze week een fout maakte maar onmogelijk kon doen alsof er niets aan de hand was, was de buschauffeur van lijn 20. Hij was vergeten dat de route door Malburgen verlegd was wegens rioleringswerkzaamheden. Toen hij over het Gangulphusplein reed, realiseerde hij zich dat hij helemaal niet over het Gangulphusplein kon rijden. In een ultieme poging zijn fout te herstellen, reed hij de bus muurvast op een trottoirband. Net doen alsof er niets aan de hand was, was geen optie meer. Hem restte niets anders dan te wachten op een takelwagen.

 De volgende dag naar het werk gaan, zal hem zwaar zijn gevallen. Zijn collega's zullen hem aan zijn fout herinnerd hebben (‘Hé Gangulphus’). Hun gedrag komt voort uit opluchting. Ze vrezen allemaal een keer hun bus klem te rijden op een trottoirband. Altijd prettig als een ander je dan voor is.

Politici maken ook wel eens fouten waar ze niet onderuit kunnen. Zij vallen niet van de fiets. Zij rijden geen bussen klem. Bij hen gaat het altijd fout als ze zeggen wat ze eigenlijk vinden. Zoals over de haven in Rijnboog. Dat dat net zo goed een bak water of een beek mag zijn. Later leggen ze uit dat wij dat niet goed begrepen hebben. Het moet toch een haven worden. Ze doen dan net als ik: broek afkloppen en snel weer op de fiets springen. Alsof er niets gebeurd is. Wij weten natuurlijk beter. Wij hebben ze immers zien vallen.

The coolest place 2 be

Gisteren stond ik in the coolest place 2 be op de bus te wachten. Niet in New York of London maar gewoon in Arnhem. Dat Arnhem the coolest place 2 be is, las ik op de website van Cool Region Arnhem Nijmegen. Dat is een campagne van het RBT KAN ‘om het gat te dichten tussen het imago van de regio bij buitenstaanders en dat wat we in werkelijkheid zijn, onze identiteit’. Of dat lukken gaat, weet ik niet. Wel weet ik dat er een nieuw gat is bijgekomen: dat tussen het imago van de regio en één van haar inwoners.

Ik wilde naar de stad om, heel cool, een latte macchiatto te gaan drinken. Daar kwam lijn 1 al aan. Er stond heel groot Breng op. De chauffeur had ook een Breng-pak aan. Hij moest nog een beetje wennen. Terwijl we de brug over reden, vroeg ik mij af hoe dat precies zat met Breng en wat er met Connexxion gebeurd was en wat er mis is met een naam die iedereen snapt, zoals ‘gemeentelijk vervoersbedrijf’.

Toen we de brug over waren, reed de bus langs wat ik zelf altijd het arbeidsbureau noem. Eigenlijk heet dat het CWI, tenminste, dat dacht ik, want op de gevel hing nu een groot bord met ‘Werkplein Arnhem Noord’. Ik ging de latte macchiatto drinken. Het was in feite gewoon een koffie verkeerd. Na de latte macchiatto liep ik de Weverstraat door. Ik passeerde de muziekschool, u weet wel, wat nu Het Domein heet. Krijgt dus ook een nieuwe naam: Kunstbedrijf Arnhem.

Dat gegoochel met namen begon mij al aardig te vermoeien. Ik ging maar eens op huis aan. Thuis was er post van het ziekenfonds, of nee, Amicon, euh... Menzis. Later bracht ik het vuil weg, zodat de ARA, nee BFI, excuus, de SITA, dat voor me naar Coevorden kan brengen.

Daarna ging ik langs bij mijn groenteboer. Die heette gelukkig nog gewoon Frits. 

(Column Gelderlander 6/2/2010)

 

 

 

.

Volkstuinendemocratie

‘Dit is een heel dierbaar plekje voor mij’, zei VVD-lijsttrekker Margreet van Gastel. Ze stond met een camerateam van RTV Arnhem in haar moestuin. Ze kreeg negentig seconden de tijd om de kiezer toe te spreken. Ze begon. ‘Als u nu in mijn tuin kijkt dan ziet het er wat somber uit.’ De camera zoomde in op een paar spruitjesplanten met gele bladeren. Ook in de rest van de tuin leek niets te willen groeien. Ze zei dat haar kale moestuin symbool stond voor het politieke landschap in de stad. Gelukkig kwamen de verkiezingen er aan. Met de VVD in het college zou alles dan ‘weer heel erg gaan bloeien’. Met bloeien bedoelde ze dat er heel erg op de financiën gelet gaat worden.

Ze ging verder met vertellen over haar moestuin. De plantjes die er groeiden, dat waren net de welzijnsinstellingen in de stad. Doen ze het niet goed, dan kan je er maar beter mee stoppen. Ik zag voor me hoe Van Gastel op haar knieën een paar onrendabele welzijnsinstellingen uit de grond aan het trekken was (mislukte oogst winterpenen). Het was in feite een wonder dat de spruitjesplanten er nog stonden. Later toonde ze zich van haar zachte kant. Ze sprak met liefde over ‘de plantjes die extra bescherming nodig hebben’. Die kregen een plekje in de kas achterin haar tuin. Wij konden daar nog wat van leren. ‘We hebben ook inwoners in de stad die extra bescherming nodig hebben en eeuh, die moeten wij dan ook...beschermen.’

Nadat ze uitlegde hoe ze de bereikbaarheidsproblemen in haar moestuin succesvol had aangepakt. (‘Gewoon een extra paadje maken.’) kwam de interviewer tot de essentie.

‘Is het zo dat met de VVD in het college de volkstuinen blijven bestaan?’ Van Gastel: ‘Ja, wij zijn daar zeker voorstander van.’

Mij leek dat wel geschikt voor een verkiezingsposter. De VVD. Vóór moestuinen.

(Column Gelderlander 30/1/2010)

 

Onderlangs (11)

Winstbejag

Ik werd gebeld door de telefoniste van een uitvaartverzekeraar. Ze probeerde mij een polis te slijten. Om mij tot kopen aan te zetten insinueerde de telefoniste dat ik mijn nabestaanden na mij dood met allerlei narigheid zou opzadelen. Wist ik bijvoorbeeld wel wat een uitvaart kostte? Ik liep het risico postuum een schuld op te bouwen. En waren schulden soms niet het laatste waar zij, die een groot verlies te verwerken hebben, geconfronteerd mee wensen te worden? Ik werd boos. Ze was bezig mij te beledigen. Alsof mijn leven niets anders zal opleveren dan een restschuld.

Deze week las ik over iemand die in zijn leven gigantische winst gemaakt moet hebben. Hij heette Kees Kentin en overleed in 2005. Mensen herinneren hem als een eigenzinnige idealist en buurtgoeroe. Dinsdag dook in St. Marten ineens een groep licht verstandelijk gehandicapte acteurs uit het Poolse Lublin op, die gehuld in witte overals voor de deur van buurtcentrum De Hommel ter ere van Kentin een performance opvoerden. Om en om noemden ze zijn naam gevolgd door ‘Wij gedenken je’.  Op de oude woning van Kentin lieten zij een koperen bordje achter met de tekst ‘Hij wilde niet de hele wereld veranderen, maar veranderde wel van tijd tot tijd het leven van mensen. Hij was een vriend van ons en van alle mensen die hulp nodig hadden.’ Ze hadden 1427 kilometer afgelegd om het bordje in Arnhem op te komen hangen. Dat doe je alleen als iemand diepe indruk op je heeft gemaakt.

Het zou schitterend zijn als ook na mijn dood iemand bereid zal zijn om een performance op te voeren. Het hoeft niet met een hele groep en het hoeft ook niet lang te duren. Een klein dansje zou al volstaan. In de tussentijd zal ik mijn best doen om een bescheiden winstmarge op te bouwen.

 (Column Gelderlander 5-12-2009)